Şanlıurfa’dan Mekke’ye Ticaret ve Barış Rotası Çiziliyor
Şanlıurfa, 5 Ekim 2025 — Ortadoğu Kalkınma ve Barış Derneği ile OKV Uluslararası Altyapı Yatırım A.Ş. öncülüğünde başlatılan “Ortak Miras, Ortak Gelecek Koridoru – Hac Yolu Projesi”, Ortadoğu’yu Batı ile Doğu ticaretinin kesişim noktasına dönüştürmeyi hedefliyor.
Tarihi hac rotasından ilham alan proje, İpek Yolu, Baharat Yolu, Kalkınma Yolu, Zengezur Koridoru ve Süveyş Kanalı gibi kadim güzergâhları modern bir entegrasyonla tek bir çatı altında birleştirerek üç kıtayı birbirine bağlamayı amaçlıyor.
ULUSLARARASI DESTEK: WILLIAM URY’DEN PROJEYE “ONAY VE İLHAM”
Şanlıurfa’da gerçekleştirilen toplantıda dünyaca ünlü barış arabulucusu Harvard Üniversitesi Müzakere Projesi Kurucusu William Ury, proje mimarı Muhittin Beyaz ile bir araya geldi.
Ury, projenin kendi yürüttüğü “İbrahim Yolu” barış girişimiyle benzer bir vizyona sahip olduğunu belirterek, “Bu proje, inancın, kültürün ve ticaretin buluştuğu İbrahim Sofrası gibidir; Ortadoğu’nun geleceğinde umut vadeden bir sayfa açıyor” dedi.
Muhittin Beyaz ise, “İbrahim yürüyüşü artık Urfa’dan Kudüs’e ve Mekke’ye gidecek” sözleriyle projenin hem ekonomik hem manevi boyutuna dikkat çekti.
TARİHİ YOLLARIN KESİŞİMİNDE YENİ BİR TİCARET KORİDORU
Proje, Ortadoğu’yu ilk kez küresel ticaretin tarafsız merkezi konumuna taşıyacak.
Muhittin Beyaz, “Doğu’dan gelen bir ürün artık Ortadoğu’da işlenip Batı’ya ulaşabilecek” diyerek, projenin ticaretin yönünü değiştireceğini ifade etti.
Bu koridor, kadim hac yolunu modern bir lojistik hatta dönüştürerek hem ekonomik bütünleşmeyi hem de kültürel yakınlaşmayı hedefliyor. İpek Yolu’ndan Süveyş Kanalı’na kadar uzanan ticaret ağlarını Ortadoğu’da birleştirerek Asya, Avrupa ve Afrika arasında kesintisiz ulaşım hattı oluşturacak.
ÜÇ STRATEJİK ÜS: BASRA, AKABE VE İBRAHİM
Proje kapsamında üç büyük lojistik ve serbest ticaret üssü planlanıyor:
Basra Üssü: İran, Irak, Kuveyt ve Suudi Arabistan arasında, Asya-Ortadoğu ticaretinin giriş kapısı olacak.
Akabe Üssü: Afrika ile Doğu Akdeniz’i birleştirecek yeni bir ticaret kavşağı kuracak.
İbrahim Üssü: Türkiye’nin güneydoğusunda, yani Şanlıurfa merkezli olarak kurulacak ve Asya-Avrupa geçişinde kritik bir serbest bölge işlevi görecek.
Koridorun ana hattı Şanlıurfa’dan başlayarak iki kola ayrılıyor: biri Suriye ve Ürdün üzerinden Akabe’ye, diğeri Irak ve Kuveyt üzerinden Mekke’ye uzanıyor. Bu sayede Ortadoğu’nun dört yönü ilk kez tek bir ticaret omurgasında birleşiyor.
BARIŞ VE KALKINMA EL ELE
Projenin mimarı Muhittin Beyaz, “Doğru ticaret iş birliğini, iş birliği barışı doğurur” diyerek, projenin yalnızca ekonomik değil aynı zamanda barış odaklı bir girişim olduğunu vurguladı.
Bu vizyon, Ortadoğu’nun ilk kez çatışma ekseninden çıkıp tarafsız ekonomik merkez konumuna ulaşmasını hedefliyor. Türkiye’nin ulaştırma ve enerji hamleleriyle paralel yürüyen proje, bölgesel huzurun ekonomik temellerle sağlanabileceğini savunuyor.
TEKNOLOJİ, YEŞİL ENERJİ VE DİJİTAL AĞ
Hac Yolu Projesi, klasik altyapı yatırımlarının ötesine geçerek dijital ve yeşil bir ulaşım ağı oluşturmayı planlıyor.
Koridor boyunca Starlink uydu interneti ile kesintisiz iletişim sağlanacak; yüksek hızlı tren hatları, yenilenebilir enerji sistemleri ve akıllı lojistik merkezleri kurulacak.
Bu sayede proje, yalnızca ticaretin değil bilgi ve enerji akışının da merkezi haline gelecek.
ORTADOĞU’NUN KADERİNİ DEĞİŞTİREBİLECEK BİR VİZYON
“Ortak Miras, Ortak Gelecek Koridoru – Hac Yolu Projesi”, yalnızca bir altyapı yatırımı değil; üç kıtayı barış, refah ve teknoloji ekseninde buluşturacak tarihi bir adım olarak görülüyor.
Eğer hayata geçerse, bu proje Ortadoğu’yu çatışma alanı olmaktan çıkarıp dünyanın tarafsız ticaret ve barış merkezi haline getirebilir.
